De Attributen van Olof

Op het Antependium wordt Sint Olof afgebeeld met de nodige attributen.

Advies: Open de afbeelding van Olof in een nieuw venster.

De kroon op zijn hoofd behoeft weinig uitleg, het is zijn koningskroon in een model uit die tijd.
De rode mantel is een koningsmantel. In de oude kerk geldt een dergelijke mantel als een ‘velamen ecclesiae’. Daarom wordt de keizer sinds de negende eeuw door de paus omhuld met een mantel. Met een dergelijke mantel wordt de vorst binnen de kerk geadopteerd. De rode koorkap werd later een bisschopsmantel zoals ook gedragen door Sint Nicolaas.
Het harnas draagt hij onder zijn mantel. Olof wordt meestal met een onderkleed afgebeeld. Op afbeeldingen uit de 15e eeuw wordt hij -volgens de mode van die tijd- diverse malen afgebeeld met een harnas. Olof draagt op het Nijmeegs Schippers Antependium een Duits harnas zoals gedragen eind 15e eeuw. Bij de betekenis van het harnas dienen we langer stil te blijven staan.
De hellebaard draagt hij rechts. Bijna altijd wordt Olof met hellebaard of aks afgebeeld, symbolen voor een gewelddadige dood. De aks kan ook een machtssymbool zijn, maar de hellebaard is eenduidig in betekenis. De vorm van deze hellebaard zegt ons iets over tijd en plaats. In de tijd van het Antependium kent men al vuurwapens, maar de hellebaard is dan nog een veelgebruikt wapen. De vorm van de hellebaard is die van een Duitse hellebaard rond 1500. Ook dit gegeven bevestigt de stijl van de late Rijngotiek. De ME mens weet wat voor afgrijselijk wapen de hellebaard is. Het blijft me verbazen dat hellebaarden nog steeds gemaakt worden en in talloze games voorkomen. Meer over een hellebaard.
De ciborie. De symbolische betekenis van een ciborie -een kelk met deksel- is glashelder. De ciborie staat voor het verkondigen van het geloof. Bij de interpretatie van de ciborie bij Sint Olof gaat men soms helaas aan de haal. Zo spreekt men in Deventer van de graal en in Nijmegen wordt de ciborie ook wel als bokaal geïnterpreteerd.  Olof wordt in zijn afbeeldingen ofwel met een ciborie ofwel met een rijksappel afgebeeld. Een verwijzing naar een van de sagen waardoor Olof als ‘bierdrinker’ wordt verondersteld te zijn afgebeeld  is uiterst discutabel. Olof staat in de overlevering vermeld als waterdrinker en in die ene sage waar het over bier gaat verandert hij het bier in water. ‘Olafsminne’ als gebruik, de sagen en de ciborie verdienen extra uitleg.
Zijn voet op een gekroond zeemonster symboliseert zijn strijd tegen het heidens geloof.